Curculio

INTRO – LEUKE WEETJES !

De Romeinse komedie ‘Curculio’ speelt zich niet in Italië af, maar in de Griekse stad Epidaurus, beroemd om haar mooie theater. Dat theater was zó solide, dat er ook nu nog antieke tragedies worden gespeeld – in het Nieuwgrieks! Ga eens kijken, als je in de buurt op vakantie bent. Tragedies zijn het omgekeerde van komedies: alles gaat verkeerd en is tragisch. De beroemdste schrijver was Euripides (480-406 voor Chr.) en van hem hebben we veel tragedies over. Maar soms ook alleen de naam. In deze strip zit een van die namen verstopt. Kun jij die vinden? Tragedies werden al opgevoerd 200 jaar voordat Plautus (250-184 voor Chr.) zijn komedies schreef.

Plautus is de oudste Romeinse schrijver van wie werk bewaard is. Tot ver in de Middeleeuwen werden zijn komedies gelezen en opgevoerd. Bestsellers dus. Hij begon onderop als toneelknecht, werd acteur en daarna producer, om als topschrijver te eindigen. Vreemd dat hij op zijn portretten zo zuur kijkt, vind je niet?

De acteurs op het toneel droegen maskers. Alleen mannen mochten acteren, ook in vrouwenrollen. Maar dat zag je toch niet achter de maskers met die grote monden.

Epidaurus dus. Wat is daar aan de hand? De klucht draait om een verliefd paartje en veel te veel misverstanden. Kassa! Zeker als het meisje slavin is, wordt klaargestoomd als hoertje, onder de hoede staat van een oude zuipschuit, terwijl haar pooier alleen maar drachme-tekens in zijn ogen heeft (dat waren de dollars van die tijd). En ook al is de verliefde jongeman van goede komaf, zoals dat heet, eigenlijk is hij altijd blut. En geld – daar staat hij om te springen. Want alleen met een gevulde buidel kan hij zijn liefje vrijkopen.

Redding komt in de vorm van een vreemd tiepje. Curculio, een man met een interessant beroep. Hij was para-situs. Para = naast / situs = zittend. Een ‘parasiet’ zoals wij die ook kennen. Een bietser, een uitvreter, een tafelschuimer. Iemand die naast je wil komen zitten aan je tafel: voor een flink maal knapt hij klusjes voor je op. Bij de Romeinen was parasiteren een heus vak. Curculio betekent ‘Korenworm’. Eigenlijk is zo’n korenworm een babykevertje. Het zit op de korenaren en vreet daarmee zijn buikje rond.

Hoe helpt Curculio dat arme verliefde paar? En hoe kwam het meisje in de verkoop terecht? Ja echt, in die tijd waren mensen handelswaar. Ontdek in de strip welk geheim zij met zich mee draagt!

Kijk eens hoeveel verschillende klassieke toneelmaskers er nog over zijn!

Relief of a seated poet (Menander) with masks of New Comedy
Roman, 1st century B.C. – early 1st century A.D./Princeton University Art Museum

♦ Extra Fun info 1: over gekke beestjes en eten gesproken… Weet jij hoe een egel zijn kindjes te eten geeft?

De Herinacio/On the Hedgehog is gemaakt door de Poolse kunstenaar obrazki nunu.
Het gesproken Latijn is met een zwaar Pools accent, maar toch heel charmant!
Om het je makkelijk te maken, staat de Engelse vertaling eronder.

Het uitgangspunt voor de schattige animatie is dit Middeleeuws manuscript,
“the Rochester Bestiary” (ca. 1230) London, Brits Museum

♦ Extra Fun info 2: Hoe ziet een Romeins huis er van binnen uit?

Villa Boscoreale in Pompeï: één van de vele reconstructies van © James Stanton-Abbott
Bekijk meer knusse Romeinse inkijkjes op zijn site!